Molen Bataaf
Winterswijkse molen
Bezoek de molen
Alle zaterdagen van 10 tot en met 16.00 uur en op koopzondagen. Dit is op de laatste zondag van de maand van 12 tot 17.00 uur. Excursies op aanvraag via info@molenbataaf.nl. Kosten 25 euro voor de eerste tien personen. Elke persoon meer 2,50 euro.
Molenaar – Een vak apart
De molenaar heeft het weer bekeken thuis, dit doet hij ook weer als hij op de molen komt.
Waar de wind vandaan komt is belangrijk omdat de wieken in de wind moeten staan om de wieken rond te laten gaan. Daarnaast is het ook niet onbelangrijk dat de molenaar weet of er geen storm bliksem of andere gevaarlijke situaties vanuit het weer kunnen ontstaan.
De wieken liggen altijd aan de ketting als de molenaar weg gaat en deze zullen dus voordat hij kan “kruien” eraf moeten net als de bliksemmafleider.
De molenaar zal de wieken in de wind zetten, hij doet dit met het rad aan de staart van de molen. Samen met behulp van kettingen trekt hij de staart een richting op zodat de wieken in de wind komen te staan. Dit noemen we “kruien” en is best wel een zwaar werk.
De molenaar zal daarna de assen smeren en de “pal” eraf halen, dat is de teruglooprem. Het smeren gebeurt met varkensreuzel zoals dit voor honderden jaren al is gedaan.
Dan als de wieken in de wind staan zal de molenaar aan de hand hoeveel wind er staat en of hij wil gaan malen meer of minder zeilen zetten. Vaak zullen niet de hele zeilen worden voor gelegd halve zeilen worden vaak gebruikt. Via de heklaten klimt de molenaar in de wieken om de zeilen vast te maken.
Veiligheid op de molen is zeer belangrijk en dus voordat de molenaar nu verder gaat zal hij de veiligheidshekken neer zetten zodat bezoekers niet binnen het bereik van de wieken kunnen komen.
Als de zeilen erop zitten en alles is gedaan kan de molen van de “vang” dat is de rem die helemaal boven in de kap zit waarmee de molen stil gezet kan worden. Het vangtouw hangt altijd bij het kruirad aan de staart.
Malen
Malen is het werk waarvoor de molen is gebouwd en zal dit ook nog even nader toelichten.
De molenaar zal als de molen stil staat de “steenspil” in het werk zetten, dit is een rondsel met staak waar kammen in zitten die in het bovenwiel lopen zodat de steen wordt aangedreven door de molen.
Hij zal daarna de “kaar” vullen met graan deze voert tijdens het malen het graan in de “schuddebak” welke net boven het “kropgat” uitkomt waar het graan in de steen komt.
De “schuddebak” zorgt voor een regelmatige toevoer van het graan dat gemalen moet worden. Wanneer er gemalen wordt maakt de “schuddebak” vaak het meeste geluid.
Dan moet ook nog een zak aan de meelpijp gehangen worden waar het gemalen meel in kan glijden.
Wist je dat: wanneer de molen op normale snelheid draait de graankorrels ongeveer met 5 seconden al als meel uit de steen komt. Dit willen we ook zo snel omdat anders het meel te warm zou worden en daardoor de kwaliteit achteruit zou kunnen gaan.
Op een goeie dag met genoeg wind zou een molenaar met 2 stenen zo 500 KG. Meel kunnen draaien
Vrijwilligersmiddag
Vrijdagmiddag hingen deze dreigende wolken over de molen. Binnen in de belt genoten de aanwezige molenaars en vrijwilligers van een heerlijke bbq en een stevige kop soep vooraf. Het half jaarlijkse evenement werd door een aantal culinaire kunstenaars tot een gezellige en geslaagde middag gemaakt.
Lees verder >>Buurt – en Vriendenmiddag
Gisterenmiddag werden door Molen Bataaf de banden met de buurt en vrienden verder aangehaald. In een volle zon met een aangename temperatuur liet de ‘visite’ zich het hapje en drankje lekker smaken. Elkaar ontmoeten in een gezellige sfeer was kenmerkend voor het ‘Bataaf-gevoel’.
Lees verder >>Molendagen en prijsuitreiking
Onder een aangenaam zonnetje kan Molen Bataaf terugkijken op twee geslaagde Nationale Molendagen. Molen Bataaf bakte ze echt bruin en elk bezoek was in de gelegenheid om een gratis pannenkoek te eten. Rob Holweg en Carla te Voortwis waren volop in de weer om de molengasten te verwennen. Aan het einde van de rit hadden…
Lees verder >>Geslaagde paasactiviteit
Zaterdag 30 maart hadden zich rond de 70 kinderen verzameld. Samen met hun (groot)-ouders waren allen in afwachting van het startsignaal voor het eieren zoeken. De oudste kinderen gingen in de molen op speurtocht onder begeleiding van de immer enthousiaste molenaars. Hiermee leerden ze al de eerste molen-begrippen. Nadat het eieren zoeken ten einde was,…
Lees verder >>